Wij hebben al sinds 2015 een Daikin warmtepomp, dus dit apparaat is alweer 10 jaar oud! Hier heb ik al het nodige over geschreven (zie blogpost) maar hier valt nog veel meer over te schrijven.
Wat is namelijk het geval: ik wil deze graag kunnen besturen vanuit mijn domotica, vanuit Home Assistant.
Waarom ik dit wil? Ik wil tapwater gaan verwarmen als ik electriciteit over heb. En als er even geen zon is, dan pas tapwater verwarmen als het nodig is.
Zo hoop ik mijn directe energiegebruik (zie een vorige blogpost) een push omhoog te geven.

Alle Daikin warmtepompen kunnen door Home Assistant bestuurd worden

Als je gaat zoeken naar het koppelen van je Daikin warmtepomp met Home Assistant kom je heel veel informatie tegen. Maar veel informatie is verouderd, of niet van toepassing op jouw of mijn warmtepomp, of raad ik af om te gebruiken.
Het goede nieuws is dat vrijwel alle warmtepompen van Daikin die geleverd zijn vanaf 2015 via Home Assistant bestuurd kunnen worden.
Voor de oudere warmtepompen levert Daikin hier kastjes voor, de nieuwere warmtepompen hebben al een ethernet of Wifi aansluiting.
Ik ben hier achter gekomen dankzij heel veel online en telefonische support van Daikin Nederland zelf en een behulpzame installateur.
Deze blogpost kun je ook als bedankje aan hen lezen aangezien zij alles kosteloos gedaan hebben! Ik heb alleen zelf de het interfacekastje gekocht en aangesloten.

Het goede nieuws is dat alle informatie over de warmtepompen te downloaden is van de Daikin website. Het slechte nieuws is dat deze bijna onvindbaar is. Maar je hebt deze echt nodig om antwoorden op je vragen te vinden. Maar gelukkig is de zoekbalk op hun website erg behulpzaam; als je hier “informatie <typenummer warmtepomp>” intikt, krijg je veel informatie te zien.
Als je er niet uitkomt, kun je ze gewoon mailen – de Daikin support is behoorlijk snel en erg behulpzaam.

Mijn warmtepomp heeft een LAN adapter nodig

De warmtepomp binnenunit die ik heb is van het type EHBX08CB3V. De buitenunit is de ERLQ006CAV3.
Hiervoor bleek ik een LAN adapter nodig te hebben van het type BRP069A62. Ik vermoed dat ze in Nederland niet zoveel verkocht worden; ik kon deze goedkoop (€ 150 incl. verzendkosten) online bij een webshop in Italie kopen.

Na deze aangesloten te hebben (de instructies spreken voor zich), heb ik de Onecta app geinstalleerd en een Onecta account gemaakt. Onecta is de online omgeving van Daikin. Dit ging allemaal ook voorspoedig. Totdat ik op een gegeven moment de melding kreeg dat de functionaliteit van de app beperkt werkte in verband met verouderde software op de warmtepomp.

Help, ik heb toch een installateur nodig…

Hmm dit was vreemd. Want volgens de documentatie zou het met de geinstalleerde software moeten werken.
Na hierover contact opgenomen te hebben met Daikin was hun conclusie dat de software van de warmtepomp toch geupdated moest worden. Dit kon ik niet zelf, dit is voorbehouden aan de installateur. Afgezien hiervan, hiervoor heb je een speciale programmeerkabel nodig.
Toen begon mijn zoektocht naar een installateur. Want de installateur die mijn Daikin had geinstalleerd, was geen Daikin installateur. Wat een drama was dit. ‘Ik ben geen Daikin dealer’, ‘Ik heb hier geen tijd voor, want wij hebben deze niet geinstalleerd’, ‘Wij gaan hier niet aan beginnen’ waren de reacties van de installateurs die ik benaderde. Ik zal geen namen noemen behalve de naam van de installateur die meteen zij: “ik ga je helpen Johan”, en zo deed hij. Dit was Rob de Win van Puur Vastgoedinrichters in Eindhoven. Op 11 juni jl. heb ik hem benaderd en binnen een maand kwam een servicemonteur van Daikin Nederland langs voor de benodige updates. Blijkbaar was deze update verre van standaard; hij is er zeker een uur mee beziggeweest. Maar toen werkte het! En tot op dit moment heb ik nog geen factuur gezien. Vanmorgen heb ik hem even gebeld en bedankt hiervoor. Dit noem ik nog eens support en goed achter je producten staan. Klasse Daikin!

Home Assistant, HACS, Onecta Cloud

Ondertussen had ik Home Assistant geinstalleerd en de koppeling met de Daikin Onecta cloud platform geinstalleerd. Deze koppeling moet je via HACS, dat is de Home Assistant Community Store, installeren. Ook dit ging probleemloos. Hierover zal ik nog iets meer toelichten. Voordat je koppelingen via HACS installeert, is het belangrijk op Github de toelichting te lezen. In dit geval is deze te vinden op https://github.com/jwillemsen/daikin_onecta. Dit klinkt heel spannend en technisch, maar valt reuze mee. Het is mij ook allemaal gelukt! En is nog leuk ook, want de ontwikkelaar van deze koppeling is een Nederlander: Johnny Willemsen. Bij vragen kun je programmeurs gewoon vragen stellen, nadat je eerst een (gratis) account op Github gemaakt hebt. Dit heb ik ook gedaan en via hem ben ik ook weer een beetje wijzer geworden.

Op de genoemde pagina staan de instructies die je moet volgen om de integratie te kunnen installeren, dus dat ga ik niet overtypen.

Het monitoren van de warmtepomp

Nu kom ik uit bij mijn eerste doel: het monitoren van de warmtepomp.
Lange tijd heb ik gezocht naar mogelijkheden om via de integratie het energieverbruik voor tapwater verwarmen, CV verwarmen en koelen uit te kunnen lezen. Het antwoord is eenvoudig: deze feature wordt niet ondersteund voor mijn warmtepomp. Maar niet getreurd, ik heb nog steeds een kWh meter hierop aangesloten. Dus via de Youless integratie kan ik het energieverbruik uitlezen. Het liefst zou ik 3 getallen willen hebben: voor tapwater verwarmen, CV verwarmen en koelen maar dit is me nog niet gelukt. Er zijn allerlei mogelijkheden om sensoren te maken in HA, maar het splitsen van 1 sensor op basis van meetwaarden (energieverbruik van tapwater verwarmen is veel hoger dan van CV verwarmen/koelen) is me nog niet gelukt.

Het besturen van de warmtepomp

Dan komen we bij het 2e doel uit. Het besturen van de warmtepomp.
Vanuit het menu kan ik handmatig de temperaturen instellen. En als ik tapwater temperatuur verhoog, begint deze meteen met tapwater verwarmen tot de gevraagde temperatuur. En als ik de temperatuur verlaag, dan stopt deze er meteen mee. Dus hiermee kan ik een automatisering bouwen.
Maar hiermee zijn we er nog niet. Want ik heb criteria nodig om te bepalen wanneer ik ga tapwater verwarmen. Deze heb ik nog niet gedefinieerd.
Wat ik al wel weet, is dat de warmtepomp via de cloudkoppeling niet veel mag schakelen (dit is zowiezo niet goed voor dit apparaat). Maar 1x of 2x per dag is geen probleem en dit moet voldoende zijn.

Warmtepomp besturen zonder Onecta
In mijn zoektocht naar het besturen van de warmtepomp ben ik verschillende oplossingen tegengekomen. Deze wil ik hier kort noemen met enkele opmerkingen erbij.
Deze vallen uiteen in 2 oplossingen:
1. via de X21 connector (die zit voorzover ik weet in alle warmtepompen)
2. via de P1P2 connector (dit is de interface naar de bedieningsunit(s))

De oplossingen die ik via de X21 connector heb gevonden, hebben 2 nadelen:
– deze werken allemaal met 3.3V ESP32 bordjes, terwijl de interfacespanning op de X21 connector 5V is. Dit is niet goed voor de levensduur van de bordjes, maar ook loop je het risico op defecten in de warmtepomp. Mijn warmtepomp gaat al 10 jaar mee, en wil dat die dat nog minstens 10 jaar doet.
– met deze interface kun je alleen maar uitlezen, dus niets instellen. En is daarmee te beperkt voor mij.

De oplossingen via de P1P2 connector zijn zonder uitzondering professionele oplossingen. Hier houd ik van. De Daikin LAN adapters zijn hier een voorbeeld van, maar er zijn ook andere producten op de markt. Ik ben van HMS Networks de Daikin Altherma to Modus RTU gateway tegengekomen. Deze kost bijna € 300.
Inmiddels heeft Daikin voor de nieuwere warmtepompen zelf ook een Modbus gateway. Dit is de Daikin EKRHH Homehub. Inmiddels is hier via HACS ook een integratie voor beschikbaar. Deze integratie werkt niet via de Onecta cloud, maar lokaal. Dit heeft natuurlijk wel voordelen. Deze kost ongeveer € 300.

Nu rest mij nog om de automatisering te schrijven voor het besturen van de warmtepomp. Wordt vervolgd!